สำนักงานยุติธรรมจังหวัด เป็นหน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรม ขึ้นตรงต่อสำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม
เป็นตัวแทนกระทรวงยุติธรรมเพื่อประสานงานและบูรณาการงานในระดับจังหวัด ทำงานร่วมกับประชาชนในลักษณะหุ้นส่วน โดยให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในลักษณะเครือข่ายยุติธรรมชุมชน เพื่อสร้างความยุติธรรมให้ครอบคลุมและทั่วถึง โดยชุมชน เพื่อชุมชน
การนำความยุติธรรมสู่ชุมชนในเชิงรุกนี้ เป็นกระบวนการยุติธรรมทางเลือก ซึ่งต่างกับระบบยุติธรรมในกระแสหลักซึ่งเป็นไปตามขั้นตอนของกฎหมาย ขาดความยืดหยุ่น และมีสภาพบังคับ
สำนักงานยุติธรรมจังหวัดได้ใช้หลักการยืดหยุ่นมาจัดการกับปัญหาต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการไกล่เกลี่ยคดีในชุมชน กรณีคดีเล็กน้อย คดีแพ่งและคดีที่สามารถยอมความได้ อันเป็นการลดปริมาณคดีสู่กระบวนการยุติธรรมกระแสหลัก ป้องกันคดีรกโรงรกศาล การให้คำปรึกษาทางกฎหมาย การส่งเสริมความรู้ในเรื่องกฎหมาย การทำความเข้าใจเกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของหน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรม
สำนักงานยุติธรรมจังหวัดได้บูรณาการงานในหน่วยงานต่างๆเข้าด้วยกันในลักษณะการจัดโครงการและออกพื้นที่ร่วมกัน อันเป็นการส่งเสริมให้หน่วยงานต่างๆในสังกัดกระทรวงยุติธรรมรวมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
การให้บริการในลักษณะเครือข่ายใยแมงมุม ในรูปแบบศูนย์บริการร่วม(survice link) และ one stop survice เพื่อบริการประชาชนในการติดต่อหน่วยงานต่างๆในสังกัดกระทรวงยุติธรรม เสร็จสิ้นเบ็ดเสร็จในจุดเดียว
นอกจากนี้ยังมีคลินิคยุติธรรม ให้บริการเกี่ยวกับการร้องเรียน ร้องทุกข์ การดำเนินการตามพระราชบัญญัติต่างๆ อาทิ การร้องขอคุ้มครองพยาน การใช้ค่าตอบแทนให้แก่ผู้เสียหายและจำเลยในคดีอาญา กองทุนยุติธรรม เป็นต้น
จะเห็นว่า งานของสำนักงานยุติธรรมจังหวัดมีบทบาทและภารกิจใกล้ชิดกับประชาชนเป็นอย่างมาก อำนวยความยุติธรรมและความเป็นธรรมให้ประชาชนได้อย่างเป็นรูปธรรมและแท้จริง
ปัจจุบันสำนักงานยุติธรรมจังหวัดได้ดำเนินการติดต่อกันมาเป็นระยะเวลา 5 ปี นับแต่ปี พ.ศ. 2548 เป็นต้นมา โดยมีหัวหน้าหน่วยงานในสังกัดกระทรวงยุติธรรมในพื้นที่ คนใดคนหนึ่งเป็นประธาน โดยการคัดเลือก และหัวหน้าหน่วยงานต่างๆที่เหลือเป็นคณะกรรมการ เรียกว่า กยจ. โดยใช้ข้าราชการในหน่วยงานต่างๆมาสับเปลี่ยนหมุนเวียนรับหน้าที่ในสำนักงานยุติธรรมจังหวัด ซึ่งก่อให้เกิดปัญหาการไม่ต่อเนื่องของระบบงาน อีกทั้งการจัดจ้างเจ้าหน้าที่ประจำสำนักงานยุติธรรมจังหวัด เป็นไปในลักษณะจ้างเหมาบริการ จึงเกิดปัญหาสมองไหล เนื่องจากขาดความมั่นคงในการปฏิบัติงาน
อย่างไรก็ตาม สำนักงานยุติธรรมจังหวัดก็จำเป็นต้องขับเคลื่อนไป แม้จะต้องต้านทานกับแรงลมพายุสักเท่าไร ต้นกล้า นามสำนักงานยุติธรรมจังหวัดก็ต้องหยัดยืนสู้แดดลมให้จงได้ เร่ารอวันหนึ่งซึ่งต้นกล้านั้น หยั่งลึกลงรากแก้วลงบนผืนดินธรรมแผ่นดินทอง เพื่อแผ่ไพศาลออกดอกผลให้ชนในชาติทุกคนได้ลิ้มรสอันหอมหวานละมุลของความยุติธรรม อย่างแท้จริง
"ยุติธรรมถ้วนหน้า ประชามีส่วนร่วม"
